पाकिस्तान ट्रम्पला म्हणाले...आमचेही युद्ध थांबवा!

Taliban Pakistan War तालिबानच्या वाढत्या दबावाखाली पाकिस्तानने अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्याकडे मध्यस्थीची विनंती केली आहे. एका मुलाखतीत पाकिस्तानचे संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनी ट्रम्पा यांना थेट वार्ता करून “आमचे हे युद्धही थांबवा” असे आवाहन केल्याचे सांगितले. आसिफ यांच्या म्हणण्यानुसार, ट्रम्प हे युद्ध थांबवण्यात अनुभवसंपन्न आहेत आणि त्यांनी गेल्या काळात अनेक युद्ध थांबवण्याचे श्रेय घेतले असल्यामुळे पाकिस्तानलाही त्यांच्या हस्तक्षेपाची आशा आहे.

 

 

 

आसिफ यांनी पत्रकारांना सांगितले की अमेरिकेच्या नेतृत्वाखाली शांतता चर्चांना संधी द्यायला हरकत नाही. मला वाटते की युद्धांसाठी अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जबाबदार आहेत, ते म्हणाले, पण युद्धे थांबवणारे ट्रम्प हे पहिले राष्ट्राध्यक्ष आहेत. जर ते पाकिस्तान-अफगाणिस्तान युद्धात मध्यस्थी करायला तयार असतील तर त्यांचे स्वागत आहे. त्यांच्या या वक्तव्यात भारताचाही उल्लेख होता. आसिफ यांनी तालिबानवर भारताच्या वतीने प्रॉक्सी युद्ध लढत आहे, अशी शंका व्यक्त केली आणि सांगितले की सध्या काबुलमध्ये भारतसंबंधी तणावाची परिस्थिती पसरलेली आहे. गेल्या आठवड्यात ट्रम्पनेही संकेत दिले होते की ते पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमधील संघर्ष सोडवण्याचा प्रयत्न करतील. इजिप्तमधील गाझा शांतता परिषदेत बोलताना त्यांनी म्हटले, पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये युद्ध चालू असल्याचे मला समजले आहे. मी युद्ध थांबवण्यात तज्ज्ञ असल्याने मी आणखी एक युद्ध थांबवेन. या वक्तव्यानंतर पाकिस्तानच्या नेतृत्वात आशेचे वातावरण निर्माण झाले आहे.

दुसरीकडे, तालिबानच्या परराष्ट्र मंत्री अमीर खान मुत्ताकी नुकत्याच भारत दौऱ्यावरून परतले आहेत. त्यांच्या भेटीतून ते कोणते तज्ज्ञ आणि राजनैतिक संदेश घेऊन आले आहेत, हे आता पाहायचे आहे. पाकिस्तानच्या आशंकांमध्ये हा भागही जोडला जातो की तालिबानचे निर्णय आणि भारताच्या भूमिका यामुळे पुढील शांतता प्रक्रियेला अडथळे निर्माण होऊ शकतात. आकाशीय-भू-राजनीतिक संदर्भही चर्चेत आले: ट्रम्पने एका वक्तव्यांत बग्राम एअरबेसबाबतही अलीकडेच भाष्य केले. काबुलजवळील या तळाच्या रणनीतिक महत्त्वाचा आणि जवळच असलेल्या चीनच्या एटॉमिक सुविधा संदर्भाचा उल्लेख होताच चर्चा उष्मायित झाली. तालिबानने तरीही बग्राम एअरबेस अमेरिकेला देण्यास नकार दिला आहे, असेही रिपोर्ट्समध्ये नमूद आहे.

राजकीय विश्लेषक आणि कूटनीतीत काम करणाऱ्यांनाही प्रश्न पडत आहेत की ट्रम्पचा हेतू खरा मध्यस्थीचा आहे की काही दिर्घकालीन रणनीतीकारक अजेंडा हाती आहे. पाकिस्तानने औपचारिकपणे मदतीची हातवणी ओढून घेतली आहे, परंतु अशा जटिल भू-राजनीतिक परिस्थितीत शांतता परत आणणे सोपे नसेल, अशी अंदाज व्यक्त केले जात आहेत. या पार्श्वभूमीवर पुढील टप्पा म्हणजे अमेरिकेच्या प्रस्तावित हस्तक्षेपावर तालिबान, पाकिस्तान आणि इतर प्रादेशिक भागीदारांच्या प्रतिसादांचा तपशीलवार आढावा व तो कसा राबवता येईल, यावर राजनैतिक व सेन्सिटिव्ह पातळीवर निर्णय घेणे होईल.