युनिटी परेडमध्ये देशी श्वानांचा जलवा, पीएम मोदींसमोर सादरीकरण!

Unity Parade-PM Modi : भारताच्या इतिहासात, संस्कृतीत आणि पौराणिक कथांमध्ये कुत्र्यांना नेहमीच एक विशेष आणि आदरणीय स्थान राहिले आहे. भारतीय कुत्र्यांच्या जाती त्यांच्या अतुलनीय धैर्य, निष्ठा आणि कार्यक्षमतेसाठी ओळखल्या जातात. राजदरबारांपासून युद्धभूमीपर्यंत त्यांची उपस्थिती, भारताच्या गौरवशाली लष्करी आणि सांस्कृतिक परंपरेत मानव आणि प्राण्यांमधील अतूट बंधनाचे प्रतीक आहे.

 

 

 

 

 

 

जानेवारी २०१८ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी टेकनपूर येथील सीमा सुरक्षा दल (बीएसएफ) राष्ट्रीय श्वान प्रशिक्षण केंद्र (एनटीसीडी) ला भेट दिली तेव्हा या ऐतिहासिक परंपरेला एक नवीन दिशा मिळाली. या प्रसंगी, त्यांनी सुरक्षा दलांमध्ये भारतीय कुत्र्यांच्या जातींना प्रोत्साहन देण्याची गरज अधोरेखित केली. त्यांचे दूरदर्शी मार्गदर्शन स्थानिक जातींना ओळखण्यासाठी, प्रशिक्षण देण्यासाठी आणि ऑपरेशनल भूमिकांमध्ये समाविष्ट करण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरले.

 

 

या दृष्टिकोनाला पुढे नेत, पंतप्रधानांनी ३० ऑगस्ट २०२० रोजी त्यांच्या "मन की बात" भाषणात भारतीय कुत्र्यांच्या जातींना दत्तक घेण्याचे आणि प्रोत्साहन देण्याचे आवाहन केले. "आत्मनिर्भर भारत" आणि "स्थानिकांसाठी आवाज" या भावनेने ओतप्रोत झालेल्या या आवाहनामुळे देशभरात स्वदेशी अभिमान, स्वावलंबन आणि सांस्कृतिक पुनरुत्थानाची तीव्र भावना निर्माण झाली.

 

 

पंतप्रधानांच्या प्रेरणेतून प्रेरित होऊन, बीएसएफने रामपूर हाउंड आणि मुधोळ हाउंड या दोन प्रमुख भारतीय कुत्र्यांच्या जातींना सैन्यात समाविष्ट करून एक ऐतिहासिक पाऊल उचलले. उत्तर प्रदेशातील रामपूर या रियासत राज्यातील रामपूर हाउंड नवाबांनी कोल्हे आणि इतर मोठ्या प्राण्यांची शिकार करण्यासाठी विकसित केला होता. ही जात त्याच्या वेग, सहनशक्ती आणि निर्भयतेसाठी प्रसिद्ध आहे. दख्खन पठारावरील मूळ मुधोळ हाउंड पारंपारिकपणे शिकार आणि सुरक्षेसाठी वापरला जात आहे. तो मराठा सैन्याशी देखील संबंधित आहे. नंतर राजा मालोजी राव घोरपडे यांनी त्याचे जतन आणि संवर्धन केले, ज्यांनी ब्रिटिश अधिकाऱ्यांना "कारवाँ हाउंड" म्हणून त्याची ओळख करून दिली. या भारतीय कुत्र्यांच्या जातींमध्ये उच्च चपळता, सहनशक्ती, अनुकूलता, रोग प्रतिकारशक्ती आणि किमान काळजी घेण्याची आवश्यकता असते. हे गुण त्यांना भारताच्या विविध भौगोलिक आणि हवामान क्षेत्रांमध्ये विशेषतः प्रभावी बनवतात.

 

 

बीएसएफ केवळ टेकनपूर येथील राष्ट्रीय श्वान प्रशिक्षण केंद्रात या कुत्र्यांना प्रशिक्षण देत नाही तर त्यांचे सक्रियपणे प्रजनन देखील करत आहे. हा उपक्रम आता संलग्न के9 प्रशिक्षण केंद्रे आणि फील्ड युनिट्समध्ये विस्तारला आहे, ज्यामुळे भारतीय जातीच्या कुत्र्यांच्या संख्येत सतत वाढ होत आहे. सध्या, १५० हून अधिक भारतीय जातीचे कुत्रे देशाच्या विविध धोरणात्मक आणि संवेदनशील भागात, जसे की पश्चिम आणि पूर्व सीमा आणि नक्षलविरोधी कारवायांमध्ये तैनात आहेत. त्यांच्या प्रभावी कामगिरीमुळे स्थानिक जातींना सुरक्षा दलांच्या ऑपरेशनल रचनेत एक मजबूत स्थान मिळाले आहे.

 

या उपक्रमाचे यश २०२४ च्या अखिल भारतीय पोलिस ड्यूटी मीट (लखनऊ) मध्ये स्पष्ट झाले, जिथे बीएसएफच्या "रिया", मुधोल हाउंडने बेस्ट ट्रॅकर ट्रेड डॉग आणि डॉग ऑफ द मीट दोन्ही किताब जिंकले. भारतीय जातीच्या कुत्र्याने ११६ परदेशी जातींना हरवून हे यश मिळवण्याची ही पहिलीच वेळ होती. भारतीय कुत्र्यांच्या उत्कृष्टतेचा, शिस्त आणि क्षमतांचा हा जिवंत पुरावा आहे.

 

 

गुजरातमधील एकता नगर येथे आज झालेल्या राष्ट्रीय एकता दिन परेडमध्ये देशी कुत्र्यांची झलक पाहायला मिळाली. बीएसएफचे प्रतिनिधित्व केवळ भारतीय जातीच्या कुत्र्यांनी बनवलेल्या मार्चिंग तुकडीने केले होते. या प्रसंगी रणनीतिक कौशल्ये आणि ऑपरेशनल क्षमतांचे प्रदर्शन करणारे एक विशेष कुत्र्यांचे प्रदर्शन देखील सादर करण्यात आले. हे स्वावलंबी आणि स्वाभिमानी भारताच्या K9 शक्तीचे प्रतीक आहे.

 

बीएसएफमध्ये भारतीय जातीच्या कुत्र्यांचा समावेश, प्रशिक्षण, प्रजनन आणि तैनाती हे भारताच्या स्वावलंबन, स्वदेशी वारसा आणि राष्ट्रीय अभिमानाच्या वचनबद्धतेचे एक मजबूत उदाहरण आहे. हा उपक्रम केवळ भारताच्या पारंपारिक जातींना पुनरुज्जीवित करत नाही तर भारत आत्मविश्वासाने, सामर्थ्याने आणि सन्मानाने त्याच्या मार्गावर पुढे जात आहे हे देखील सिद्ध करतो आणि या प्रवासात भारतीय कुत्रे राष्ट्राची सेवा करण्यात आघाडीवर आहेत.