नारायण मूर्ती यांचा ७२ तास काम करण्याचा सल्ला

narayana murthys भारतात पुन्हा एकदा कामाच्या संस्कृतीवरून मोठी चर्चा सुरू झाली आहे. इन्फोसिसचे संस्थापक नारायण मूर्ती यांनी चीनच्या प्रसिद्ध ९-९-६ नियमाचा हवाला देत पुन्हा एकदा कामाच्या आठवड्याचा कालावधी वाढवण्याचा सल्ला दिला आहे. हा ९-९-६ नियम नेमका काय आहे आणि त्याबद्दल असे काय आहे ज्यामुळे भारतात एक नवीन वाद निर्माण झाला आहे? समजून घेऊया.

 

 

 

 

कामाच्या जगात उत्पादकता आणि वाढीबद्दल वादविवाद अनेकदा सुरू असतात, परंतु यावेळी, वाद पुन्हा एकदा बातम्यांमध्ये आहे. कारण इन्फोसिसचे संस्थापक नारायण मूर्ती आहेत. चीनच्या ९-९-६ कामाच्या मॉडेलचे उदाहरण देत, ७९ वर्षीय उद्योगपतीने एका मुलाखतीत म्हटले की भारतातील तरुणांनीही आठवड्यातून ७२ तास काम केले पाहिजे. त्यांच्या विधानामुळे सोशल मीडियावर मोठा वाद निर्माण झाला आणि लोक त्यावर सक्रियपणे चर्चा करत आहेत.

९-९-६ नियम हा अनेक प्रमुख चिनी तंत्रज्ञान कंपन्यांमध्ये वापरला जाणारा दीर्घकालीन कामाचा नमुना होता. त्यासाठी कर्मचाऱ्यांना आठवड्यातून सहा दिवस सकाळी ९ ते रात्री ९ वाजेपर्यंत काम करावे लागते, म्हणजेच आठवड्यातून एकूण ७२ तास काम करावे लागते. ही पद्धत अलिबाबा आणि हुआवेई सारख्या प्रमुख कंपन्यांमध्ये तसेच अनेक स्टार्टअप्समध्ये मोठ्या प्रमाणात पाळली जात होती. तथापि, या नियमावर व्यापक टीका झाली. लोकांनी असा युक्तिवाद केला की इतके जास्त तास काम केल्याने ताण वाढतो, आरोग्यावर परिणाम होतो, थकवा येतो आणि वैयक्तिक जीवनातही व्यत्यय येतो. या कारणांमुळे, २०२१ मध्ये, चीनच्या सर्वोच्च न्यायालयाने ९-९-६ नियम बेकायदेशीर घोषित केला. तथापि, तो प्रत्यक्षात किती प्रमाणात अंमलात आणला गेला हे अद्याप स्पष्ट नाही.

एका मुलाखतीत, मूर्ती यांनी सांगितले की चीनमध्ये ९-९-६ नियम आहे, म्हणजे आठवड्यातून सहा दिवस सकाळी ९ ते रात्री ९ वाजेपर्यंत काम करावे. हे एकूण ७२ तास आहे. भारतीय तरुणांनीही अशाच प्रकारे काम करावे. त्यांनी असेही म्हटले की, प्रथम जीवन घडवावे, नंतर काम-जीवन संतुलनाची चिंता करावी. हे लक्षात घेतले पाहिजे की नारायण मूर्ती यांनी यापूर्वी २०२३ मध्ये ७० तासांच्या आठवड्याचे समर्थन करून वाद निर्माण केला होता आणि यावेळीही त्यांचे विधान देशभर चर्चेचा विषय बनले आहे.

नारायण मूर्ती यांच्या विधानावर सोशल मीडियावर तीव्र टीका झाली. काही लोकांनी म्हटले की, भारतात ओव्हरटाईमसाठी योग्य मोबदला नाही किंवा चांगल्या कामाच्या परिस्थिती नाहीत, ज्यामुळे ७२ तासांच्या आठवड्याचा प्रस्ताव अव्यवहार्य ठरतो. एका वापरकर्त्याने लिहिले की, प्रथम योग्य वेतन, नोकरीची स्थिरता आणि सन्माननीय कामाच्या परिस्थिती द्या आणि नंतर ७२ तासांबद्दल बोला.narayana murthys दरम्यान, अनेक वापरकर्त्यांनी युरोपचे उदाहरण दिले, जिथे १०-५-५ संस्कृती प्रचलित आहे, म्हणजेच सकाळी १० ते संध्याकाळी ५ वाजेपर्यंत, आठवड्यातून पाच दिवस, आणि लोक जीवनाचा आनंद घेतात.