ब्रह्मांडाच्या शांततेतील संकेत उलगडले

- रामदेवबाबा विद्यापीठाच्या ‘डार्क सिग्नल एआय’ला राष्ट्रीय प्रथम क्रमांक

    दिनांक :02-Nov-2025
Total Views |
नागपूर, 
ramdev-baba-university रामदेवबाबा विद्यापीठाच्या इलेक्ट्रॉनिक्स आणि कॉम्प्युटर सायन्स विभागातील ‘टीम टेक्नोलोजिया’ ने विज्ञान आणि कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या संगमातून असा नवाचार साधला, ज्याने ब्रह्मांडाच्या शांततेतील संकेत ऐकण्याचा प्रयत्नच नाही केला, तर त्याचे विश्लेषणही घडवले. ही प्रेरणादायी यात्रा सुरू “आपण ब्रह्मांडाच्या मौनात दडलेले संकेत ऐकू शकतो का?” या एका प्रश्नातून सुरु झाली. याच विचारातून जन्म झाला “डार्क सिग्नल एआय”चा. राष्ट्रीय स्तरावरील हॅकाथॉन “तंत्रा फिएस्टा” मध्ये आयआयआयटी नागपूरने दिलेल्या आव्हानाचे शीर्षक होते “शांततेखालील सिग्नल: गडद पदार्थाच्या कणांच्या स्वाक्षरीचे वर्गीकरण” या स्पर्धेत रामदेवबाबा विद्यापीठाच्या विद्यार्थ्यांनी विज्ञानाच्या सीमांना ओलांडणारा प्रयोग साकारला.
ramdev-baba-university
 
टीमने प्रथम डार्क मॅटरशी निगडित संकल्पना डब्लूआयएमपी, अ‍ॅक्सियन आणि स्टेरायल न्यूट्रिनोयांचा अभ्यास केला. खऱ्या डिटेक्टर डेटाच्या अनुपस्थितीत त्यांनी स्वतःची सिंथेटिक डेटा जनरेशन पाइपलाइन विकसित केली, जी वास्तव भौतिक मॉडेलवर आधारित होती. यानंतर त्यांनी स्पष्टीकरणीय तर्क इंजिन तयार केला, जो प्रत्येक विश्लेषणासोबत विश्वासपातळी आणि वैज्ञानिक कारणमीमांसा सादर करत होता. यासाठी त्यांनी अँथ्रॉपिक क्लॉड एपीआयचा वापर केला. ramdev-baba-university डेटा आणि परिणामांचे सुलभ दर्शन घडवण्यासाठी प्रतिक्रिया + विटे आधारित इंटरफेस तयार करण्यात आला, ज्यात वापरकर्त्याला रिअल टाइममध्ये सिग्नलचे विश्लेषण दिसत होते. सततच्या प्रयोगांनंतर “डार्क सिग्नल एआय” ने परीक्षकांचे लक्ष आपल्या वैज्ञानिक सुस्पष्टतेने आणि नवोपक्रमांनी वेधून घेतले. अखेरीस, रामदेवबाबा विद्यापीठाच्या टीम टेक्नोलोजिया ने “ तंत्रा फिएस्टा” मध्ये प्रथम क्रमांक पटकावला. ही केवळ स्पर्धेतील विजयाची नव्हे, तर विद्यापीठातील विद्यार्थ्यांच्या नवोन्मेषी विचारांची जिंक होती. “डार्क सिग्नल एआय” ने दाखवून दिले की विज्ञान, जिज्ञासा आणि एआय नवकल्पना एकत्र आल्या, तर ब्रह्मांडाचे मौनही बोलू लागते.