कोविड-१९ नंतर शरीरामध्ये होत आहेत रक्तात गुठळ्या!

Blood clots after COVID-19 कोविड-१९ ची लागण झालेल्या लोकांच्या रक्तात रक्ताच्या गुठळ्या तयार होत असल्याचे एका नवीन अभ्यासातून समोर आले आहे. जग अजूनही कोविड-१९ साथीच्या आजारातून पूर्णपणे बरे झालेले नाही. शास्त्रज्ञांच्या या अभ्यासात दीर्घकालीन कोविड रुग्णांच्या रक्तात लहान गुठळ्या आणि रोगप्रतिकारक पेशींमध्ये बदल आढळले आहेत, जे या दीर्घकालीन स्थितीस कारणीभूत ठरू शकतात आणि भविष्यातील उपचारांसाठी दिशा ठरवू शकतात.

 

 

 

बहुतेक लोक काही दिवसांच्या सर्दी, खोकला, घसा खवखवणे किंवा तापानंतर कोविड-१९ संसर्गातून बरे होतात, पण अनेक रुग्णांमध्ये थकवा, मेंदूतील धुके, शरीरदुखी आणि श्वास घेण्यास त्रास यासारखी दीर्घकालीन समस्या दिसते. याला दीर्घ कोविड म्हटले जाते, आणि याची खरी कारणे आतापर्यंत स्पष्ट नव्हती. अभ्यासात दोन महत्त्वाचे बदल आढळले आहेत. पहिले म्हणजे रक्तातील मायक्रोक्लॉट्स, रक्तात फिरणाऱ्या क्लॉटिंग प्रथिनांचे असामान्य गुठळ्या. दुसरे म्हणजे न्यूट्रोफिल्स नावाच्या पांढऱ्या रक्तपेशींमध्ये बदल, ज्यामुळे त्यांचे डीएनए बाहेर पडते आणि न्यूट्रोफिल बाह्य पेशी सापळे (NETs) नावाच्या धाग्यासारख्या रचना तयार करतात, ज्या संक्रमण शोधण्यास आणि नष्ट करण्यास मदत करतात.

शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की काही कोविड रुग्णांमध्ये मायक्रोक्लॉट्स आणि NETs मधील परस्परसंवादामुळे शरीरात एक साखळी प्रतिक्रिया निर्माण होते, ज्यामुळे दीर्घकाळ टिकणाऱ्या कोविडची लक्षणे उद्भवतात. मायक्रोक्लॉट्स NETs ची जास्त निर्मिती करतात, ज्यामुळे जळजळ आणि रक्ताच्या गुठळ्यांशी संबंधित समस्या वाढतात. दीर्घकाळ टिकणाऱ्या कोविड रुग्णांच्या प्लाझ्माच्या विश्लेषणात निरोगी लोकांच्या तुलनेत मायक्रोक्लॉट्स आणि NETs चे प्रमाण जास्त असल्याचे दिसून आले.

तसेच, रुग्णांचे मायक्रोक्लॉट्स आकाराने मोठे होते. अभ्यासाचे लेखक अलेन थियरी यांनी सांगितले की, "ही प्रक्रिया नियंत्रणाबाहेर गेल्यास रोग उद्भवू शकतो." रिसिया प्रिटोरियस यांनी स्पष्ट केले की, या परस्परसंवादामुळे नैसर्गिक क्लॉट-ब्रेकिंग प्रक्रियेमुळे मायक्रोक्लॉट्स अधिक काळ रक्तात टिकून राहतात आणि रक्तवाहिन्यांशी संबंधित समस्या निर्माण होतात. जर्नल ऑफ मेडिकल व्हायरोलॉजीत प्रकाशित या अभ्यासानुसार, NETs ची जास्त निर्मिती मायक्रोक्लॉट्स अधिक स्थिर बनवते, ज्यामुळे दीर्घ कोविडची लक्षणे वाढतात. हा शोध दीर्घ कोविड समजून घेण्यास महत्त्वाचा ठरतो.