पाकिस्तान स्वतःच्याच ओझ्याखाली ढासळू शकतो; लोकसंख्याच आणेल नाश

    दिनांक :25-Nov-2025
Total Views |
इस्लामाबाद, 
pakistan-population जगातील अनेक देश घटत्या लोकसंख्येच्या संकटाशी झुंजत आहेत. इटली, जपान, रशिया आणि दक्षिण कोरिया सारख्या देशांमध्ये लोकसंख्या घट वेगाने होत आहे, ज्यामुळे अस्तित्वाच्या संकटाची चिंता निर्माण झाली आहे. भारतातही प्रजनन दर वेगाने कमी होत आहे. भारतात प्रति महिला जन्मदर आता १.९ पर्यंत घसरला आहे, तर पाकिस्तानची लोकसंख्या वेगाने वाढत आहे. बदलत्या काळानंतरही, पाकिस्तानची लोकसंख्या वाढ देशासाठी संकट निर्माण करू शकते. एका सविस्तर अहवालात, पाकिस्तानी वृत्तपत्रने पाकिस्तानची संपूर्ण व्यवस्था कोसळण्याची शक्यता वर्तवली आहे.

pakistan-population 
 
पाकिस्तानची वाढती लोकसंख्या आणि त्याच्या संसाधनांचे असंतुलन किती आहे याचा अंदाज यावरून लावता येतो की, क्षेत्रफळाच्या बाबतीत तो जगातील ३३ वा सर्वात मोठा देश असला तरी, लोकसंख्येच्या बाबतीत तो पाचव्या स्थानावर पोहोचला आहे. कराची, लाहोर, पेशावर, रावळपिंडी आणि क्वेटासह अनेक शहरांमध्ये परिस्थिती अशी आहे की थोडासा पाऊसही पूरसदृश परिस्थिती निर्माण करू शकतो. प्रचंड लोकसंख्येमुळे, कुठेही योग्य घरांच्या सुविधा नाहीत आणि शेतीची जमीन सतत कमी होत आहे. हवामान बदल आणि आर्थिक संकट यासारख्या समस्या देखील निर्माण होत आहेत. सध्या, पाकिस्तानची लोकसंख्या २४१.५ दशलक्ष आहे. पुढील पाच वर्षांत ती आता ३०० दशलक्ष (30 करोड) पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे. pakistan-population शिवाय, २०५० पर्यंत ती ४० कोटीपर्यंत पोहोचेल. एका लहान देशात इतक्या मोठ्या प्रमाणात लोकसंख्या वाढ होणे हे मोठे संकट निर्माण करू शकते. कारण पाकिस्तानचा प्रजनन दर ३.६ आहे, जो भारताच्या जवळजवळ दुप्पट आहे. दक्षिण आशियातील इतर कोणत्याही देशात इतकी उच्च लोकसंख्या वाढ झालेली नाही. पाकिस्ताननंतर, फक्त आफ्रिकन देशांमध्ये इतकी जलद लोकसंख्या वाढ होत आहे. वृत्तानुसार, इतक्या मोठ्या लोकसंख्येचा परिणाम प्रत्येक क्षेत्रात दिसून येतो. एकीकडे मुले कुपोषित आहेत, तर दुसरीकडे, त्यांना मोठे होताना बेरोजगारीची समस्या भेडसावत आहे.
पायाभूत सुविधा आणि आरोग्यसेवेशी संबंधित समस्या देखील उद्भवत आहेत. पाकिस्तानच्या वाढत्या लोकसंख्येमुळे, ५ वर्षांखालील ४० टक्के मुले कुपोषित आहेत. शिवाय, दरवर्षी बाळंतपणादरम्यान ११,००० माता मृत्युमुखी पडतात. pakistan-population पाकिस्तानमध्ये गर्भनिरोधकांचा वापर कमी असल्यानेही अशा समस्या निर्माण होतात. हे काही लोकांच्या धर्मांधतेमुळे आहे, जे गर्भनिरोधकांचा वापर करण्यास नकार देतात. शिवाय, ही धर्मांधता वाढत्या लोकसंख्येला आणखी एका प्रकारे कारणीभूत ठरते: पोलिओ लसींना विरोध केला जातो, ज्यामुळे पाकिस्तानमध्ये पोलिओचे वारंवार रुग्ण आढळतात.