२०३० पर्यंत रशियामध्ये मुस्लिम समुदायाचा विस्तार होणार!

Muslim community in Russia युद्ध आणि आंतरराष्ट्रीय निर्बंध असूनही, रशिया अजूनही जगातील सर्वात सामर्थ्यशाली राष्ट्रांपैकी एक मानले जाते. राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्या धोरणांवर आणि देशाच्या लष्करी सामर्थ्यावर संपूर्ण जग बारकाईने लक्ष ठेवत आहे. दरम्यान, रशियाच्या लोकसंख्येच्या बदलत्या रचनेवर आधारित काही ताज्या आकडेवारीने धार्मिक संतुलनाबाबत चर्चा पुन्हा एकदा सुरू केली आहे. प्यू रिसर्चच्या अहवालानुसार, रशियामध्ये मुस्लिम लोकसंख्या सातत्याने वाढत आहे, तर हिंदू समुदाय अत्यंत मर्यादित असल्याचे दिसून येते. रशियाची एकूण लोकसंख्या अंदाजे १४० ते १५० दशलक्ष दरम्यान आहे, ज्यापैकी सुमारे ७ ते १० टक्के म्हणजे सुमारे २५ दशलक्ष लोक मुस्लिम आहेत. रशिया धर्मावर आधारित अधिकृत जनगणना करत नाही, त्यामुळे हे आकडे विविध अभ्यास आणि अहवालांवर आधारित आहेत.

 

 

 

तज्ञांचे मत आहे की इस्लाम हा रशियामध्ये सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या धर्मांपैकी एक आहे आणि येत्या काही वर्षांत त्याचा वाटा अधिक वाढण्याची शक्यता आहे. रशियन धार्मिक नेते आणि काही मीडिया अहवालानुसार, २०३० पर्यंत मुस्लिम लोकसंख्या रशियाच्या एकूण लोकसंख्येचा महत्त्वाचा भाग बनू शकते. तथापि, काही तज्ञ हे अंदाज अतिरेक असल्याचे सांगतात; तरीही मुस्लिम समुदायाचा वाढीचा वेग नाकारता येत नाही. मुस्लिम लोकसंख्या वाढण्यामागील प्रमुख कारण म्हणजे मध्य आशियाई देशांमधून मोठ्या प्रमाणावर स्थलांतर. उझबेकिस्तान, ताजिकिस्तान आणि कझाकस्तानसारख्या देशांमधून रोजगार आणि चांगल्या जीवनाच्या शोधात आलेले लोक रशियामध्ये स्थायिक झाले आहेत. शिवाय, तातारस्तान, चेचन्या आणि दागेस्तानसारख्या भागात मुस्लिम बहुलता असल्याने जन्मदर जास्त आहे, ज्याचा एकूण आकडेवारीवर परिणाम होतो. मॉस्को आणि सेंट पीटर्सबर्गसारख्या प्रमुख शहरांमध्येही मुस्लिम स्थलांतरितांची संख्या लक्षणीय प्रमाणात वाढत आहे.

 

सध्या रशियामध्ये ख्रिश्चन बहुसंख्य आहेत, अंदाजे अर्ध्या लोकसंख्येने ख्रिश्चन परंपरा पाळली आहे. मात्र कमी जन्मदर आणि घटती लोकसंख्या यामुळे ख्रिश्चन समुदायाचा वाटा हळूहळू कमी होत आहे. हिंदू समुदाय अत्यंत लहान असून देशाच्या लोकसंख्येत त्यांचा वाटा नगण्य आहे. बौद्ध समुदायही मर्यादित संख्येत असून, धर्म न मानणाऱ्यांची संख्या मोठी आहे, ज्याचे मुख्य कारण सोव्हिएत काळातील धर्मनिरपेक्ष धोरणे आहेत. एकूणच, रशियाच्या बदलत्या लोकसंख्येच्या रचनेमुळे भविष्यात धार्मिक संतुलनात महत्त्वपूर्ण बदल दिसून येऊ शकतो. २०३० पर्यंत मुस्लिम समुदायाचा वाढता वाटा आणि ख्रिश्चन, हिंदू तसेच बौद्ध समुदायातील घटत्या प्रमाणामुळे रशियामधील धार्मिक स्थिती लक्षणीय बदलण्याची शक्यता आहे.