गगनयान परतण्यासाठी इस्रोकडून पॅराशूट सिस्टमची यशस्वी चाचणी

gaganyaan भारताच्या पहिल्या मानवी अंतराळ मोहिमेच्या दिशेने इस्रोने आणखी एक मोठी कामगिरी केली आहे. अंतराळ संशोधन संस्थेने क्रू मॉड्यूलला सुरक्षितपणे पृथ्वीवर उतरविण्यासाठी आवश्यक असलेल्या पॅराशूट सिस्टमचे महत्वाचे चाचणी यशस्वीपणे पूर्ण केले आहे.

 

 

डिसेंबर 2025 मध्ये झालेल्या या चाचण्यांनी सिद्ध केले की गगनयानचा डीसिलरेशन सिस्टम अत्यंत कठीण परिस्थितींमध्येही विश्वासार्ह पद्धतीने काम करण्यास सक्षम आहे. ही यशस्वी चाचणी 2026 मध्ये होणाऱ्या प्रस्तावित मानवरहित मिशनसाठी तयारी अधिक मजबूत करते. गगनयान मिशनशी संबंधित ही महत्वाची चाचणी 18 आणि 19 डिसेंबर 2025 रोजी चंडीगडमध्ये करण्यात आली. ही चाचणी डीआरडीओच्या टर्मिनल बॅलिस्टिक्स रिसर्च लॅबोरेटरीच्या रेल ट्रॅक रॉकेट स्लेज सुविधेत केली गेली. या विशेष सुविधेचा वापर अत्यंत वेग आणि दाब यासारख्या परिस्थितींचा अनुभव घेण्यासाठी केला जातो. या दोन दिवसांत केलेल्या सर्व चाचण्या त्यांच्या निर्धारित उद्दिष्टांवर पूर्णपणे यशस्वी ठरल्या. ड्रोप पॅराशूट गगनयान मिशनचा सर्वात महत्त्वाचा भाग आहे. अंतराळयान पृथ्वीच्या वायुमंडळात वेगाने प्रवेश करत असताना, हे पॅराशूट क्रू मॉड्यूलची गती नियंत्रित करतात. या टप्प्यात यान सर्वात अस्थिर आणि धोकादायक परिस्थितीत असते. ड्रोप पॅराशूट मॉड्यूलला स्थिर करतात आणि त्याची गती सुरक्षित पातळीवर आणतात. गगनयान क्रू मॉड्यूलमध्ये एकूण 10 पॅराशूट आहेत, जे चार वेगवेगळ्या प्रकारचे आहेत. प्रथम दोन एपेक्स कव्हर सेपरेशन पॅराशूट उघडतात, जे पॅराशूट कम्पार्टमेंटचा कव्हर काढून टाकतात. gaganyaan त्यानंतर दोन ड्रोप पॅराशूट सक्रिय होतात. त्यानंतर तीन पायलट पॅराशूट क्रमाने सक्रिय होतात, जे नंतर तीन मुख्य मोठ्या पॅराशूट्स बाहेर काढतात.

मुख्य पॅराशूट्स क्रू मॉड्यूलची गती मोठ्या प्रमाणात कमी करतात, ज्यामुळे अंतराळवीरांची सुरक्षित लँडिंग शक्य होते. हे पॅराशूट्स पाण्यात स्प्लॅशडाउन किंवा जमिनीवर टचडाउन असो, अंतराळवीरांची सुरक्षा सुनिश्चित करतात. डिसेंबरमधील चाचण्यांचा उद्देश होता की पॅराशूट अत्यधिक दाब आणि असामान्य परिस्थितींमध्येही नीट काम करतात का ते पाहणे. या चाचणी मोहिमेत इस्रोच्या विक्रम साराभाई अंतराळ केंद्रासोबत डीआरडीओच्या एरियल डिलिव्हरी रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट एस्टॅब्लिशमेंट आणि टीबीआरएल यांनी सक्रिय सहभाग घेतला. gaganyaan इस्रोने ही कामगिरी गगनयान पॅराशूट सिस्टमला मानवी अंतराळ उड्डाणासाठी पात्र ठरविण्याच्या दिशेतील मोठा पाऊल मानले आहे. ही यशस्वी चाचणी दाखवते की भारताचे मानवी अंतराळ मिशन मजबूत तंत्रज्ञान आणि सामूहिक प्रयत्नांवर आधारित आहे आणि पुढे वाटचाल करत आहे.