बांगलादेश स्वतःला समजतो आहे पूर्व पाकिस्तान!

Bangladesh is considering itself East Pakistan बांगलादेश सध्या त्याच्या भूतकाळाकडे, विशेषतः पाकिस्तानशी असलेल्या नात्याकडे, पुनर्विचार करत आहे, असा दावा परराष्ट्र धोरण आणि दक्षिण आशियातील तज्ज्ञ सुशांत सरीन यांनी केला आहे. त्यांनी एएनआयशी बोलताना सांगितले की बांगलादेश आता स्वतःला पूर्व पाकिस्तान मानत आहे आणि इस्लामिक देश म्हणून त्याच्या मुळांचा शोध घेत आहे. सुशांत सरीनच्या मते, बांगलादेशमधील सत्तेत असलेले काही लोक आजही पाकिस्तानी मुळांशी जोडलेले आहेत आणि ते त्यांच्या पूर्वीच्या अधिकारांचा पुन्हा शोध घेण्याचा प्रयत्न करत आहेत. परिस्थिती अशी आहे की बांगलादेशला काय करावे आणि काय करू नये, याबाबत पाकिस्तानकडून सल्ला किंवा आदेश दिला जात असल्याचे दिसत आहे.

 

 

१९७१ नंतर पहिल्यांदाच बांगलादेश आणि पाकिस्तानमध्ये संरक्षण करार लागू झाला असून, या करारांनुसार पाकिस्तानी सैन्य कधीही बांगलादेशमध्ये प्रवेश करू शकते. सरीनच्या म्हणण्यानुसार, पाकिस्तान हा संरक्षण करार वापरून बांगलादेशला भारताविरुद्ध उभे करण्याचा प्रयत्न करीत आहे. त्यांनी सांगितले की भारताला बांगलादेशबाबतच्या धोरणावर पुन्हा विचार करावा लागेल. भारताने बांगलादेशमध्ये केलेले प्रत्येक पाऊल धोरणात्मक दृष्टिकोनातून महत्त्वाचे आहे, मात्र सरीनला आश्चर्य वाटते की भारताचे मौन धोरण केवळ सावधगिरी आहे की ती पक्षाघाताचे रूप घेतले आहे. त्यानुसार, भारताने भविष्यातील धोरणात्मक परिणाम लक्षात घेऊन योग्य पावले उचलणे गरजेचे आहे.

 

 

सरीनच्या मते, बांगलादेशातील परिस्थिती सामान्य नाही. देशात भयानक हिंसाचार होत आहे; हिंदू समुदायातील एका तरुणाला फाशी देऊन जाळल्याची घटना घडली आहे. हे सर्व बांगलादेशमधील सध्याच्या राजकीय आणि सुरक्षा परिस्थितीचे गंभीर संकेत आहेत. पाकिस्तान आणि बांगलादेशमधील संबंध सतत मजबूत होत आहेत. मोहम्मद युनूस यांच्या कार्यकाळातही पाकिस्तानी लष्करी अधिकारी वारंवार बांगलादेशला भेट देत होते आणि संरक्षण करारांवर स्वाक्षरी होत आहेत. याशिवाय, पहिल्यांदाच पाकिस्तानी जहाजे बांगलादेशी बंदरांवर पोहोचली आहेत. सरीनच्या मते, १९७१ च्या युद्धाबाबत बांगलादेशने भारताचे योगदान प्रश्नाखाली आणले आहे आणि म्हटले आहे की भारताने फक्त त्यांच्या मदतीमुळेच पाकिस्तानवर विजय मिळवला. या सर्व घटनांमुळे भारतासाठी ही परिस्थिती चिंताजनक ठरत असून, देशाला योग्य धोरणात्मक पावले उचलणे गरजेचे आहे.