बघत राहिला चीन आणि बीजिंगमध्ये झाली क्वाडची बैठक; भारत देखील या गटाचा भाग

quad-meeting-in-beijing भारत, अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया आणि जपान या चार क्वाड सदस्य देशांच्या राजदूतांनी सार्वजनिकरित्या चर्चा केलेल्या बैठकीमध्ये भाग घेतल्यावर चीनची राजधानी बीजिंगमध्ये राजनैतिक हालचाली तीव्र झाल्या. ही बैठक अशा वेळी झाली जेव्हा चीन दीर्घकाळापासून क्वाडचा कट्टर टीकाकार आहे. अमेरिकन दूतावासात झालेल्या या बैठकीत इंडो-पॅसिफिक प्रदेशाच्या राजकारणात नवीन बदलांचे संकेत मिळाले आहेत.

 

 

मंगळवारी बीजिंगमधील अमेरिकन दूतावासात अमेरिका, भारत, ऑस्ट्रेलिया आणि जपानच्या राजदूतांची भेट झाली. अमेरिकेचे राजदूत डेव्हिड पेर्ड्यू यांनी सोशल मीडियावर बैठकीचा फोटो शेअर केला. फोटोमध्ये भारतीय राजदूत प्रदीप कुमार रावत देखील दिसत होते. ही बैठक विशेष मानली जाते कारण क्वाडच्या वरिष्ठ प्रतिनिधींमधील अशा सार्वजनिक बैठका चीनमध्ये क्वचितच दिसतात. डेव्हिड पेर्ड्यू यांनी सांगितले की चतुर्भुज सुरक्षा संवाद ही मुक्त आणि खुल्या इंडो-पॅसिफिक प्रदेशासाठी एक सकारात्मक शक्ती आहे. त्यांनी चार देशांमधील संबंध स्थिर आणि मजबूत असल्याचे वर्णन केले. पर्ड्यू यांच्या मते, बीजिंगमधील ही बैठक परस्पर सहकार्य आणि सामायिक धोरणात्मक विचारसरणी दर्शवते, जे दर्शवते की QUAD देश त्यांच्या दृष्टिकोनात एक आहेत. चीनने गेल्या अनेक वर्षांपासून QUAD ला विरोध केला आहे. quad-meeting-in-beijing बीजिंगचा असा युक्तिवाद आहे की असे गट गटबद्ध राजकारण आणि संघर्षाला प्रोत्साहन देतात. जानेवारीमध्ये QUAD परराष्ट्र मंत्र्यांच्या बैठकीत चीनने या भूमिकेचा पुनरुच्चार केला. तथापि, बीजिंगमधील या ताज्या बैठकीवर चीनकडून अद्याप कोणतीही अधिकृत प्रतिक्रिया देण्यात आलेली नाही.

चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्या माओ निंग यांनी यापूर्वी म्हटले आहे की देशांमधील सहकार्य कोणत्याही तृतीय पक्षाविरुद्ध निर्देशित केले जाऊ नये. त्यांच्या मते, गट राजकारण आशिया-पॅसिफिक प्रदेशात कायमस्वरूपी शांतता आणि स्थिरतेसाठी अनुकूल नाही. चीनचा असा विश्वास आहे की QUAD सारखे व्यासपीठ प्रादेशिक संतुलन बिघडू शकते, तर QUAD देश ते सहकार्याचे व्यासपीठ म्हणून वापरतात. दरम्यान, लष्करी पातळीवर QUAD सहकार्य अधिक मजबूत करण्यासाठी चर्चा तीव्र झाल्या आहेत. भारत 80 लष्करी वाहतूक विमाने खरेदी करण्याचा विचार करत असल्याचे वृत्त आहे. अमेरिकन कंपनी लॉकहीड मार्टिनने C-130J सुपर हरक्यूलिसला एक चांगला पर्याय म्हणून वर्णन केले आहे. कंपनीचा दावा आहे की यामुळे QUAD देशांमध्ये धोरणात्मक हवाई ऑपरेशन्समध्ये भारताची भूमिका आणखी मजबूत होईल. quad-meeting-in-beijing लॉकहीड मार्टिनने भारतात C-130J विमानांसाठी एक प्रमुख उत्पादन केंद्र स्थापन करण्याची इच्छा व्यक्त केली आहे. अमेरिकेबाहेर ही अशी पहिली जागतिक सुविधा असेल. भारतीय हवाई दल आधीच 12 C-130J विमाने चालवते. अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया आणि जपान देखील या विमानाचा वापर करतात, ज्यामुळे QUAD अंतर्गत लष्करी समन्वय आणखी वाढू शकतो.