मुंबईत ३ किमी अंडरग्राउंड पादचारी मार्गाची मोठी योजना

Mumbai underground pedestrian tunnel महानगरातील प्रवाशांच्या सफरीला अधिक वेग, सुरक्षा आणि सोयीसाठी मुंबई मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन (MMRC) ने महत्त्वाकांक्षी अंडरग्राउंड पादचारी मार्ग प्रकल्प प्रस्तावित केला आहे. सुमारे तीन किलोमीटर लांबीचा हा सलग भूमिगत कॉरिडॉर मेट्रो लाईन-३ वरील सायन्स सेंटर आणि बीकेसी स्थानकांना एकमेकांशी जोडणार असून, प्रमुख व्यावसायिक क्षेत्रे, सांस्कृतिक स्थळे आणि प्रस्तावित मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन स्थानकाशी थेट जोडणी उपलब्ध करून देणार आहे.

 

 

परियोजनेत सायन्स सेंटर स्थानकापासून नेहरू तारामंडळापर्यंत ५०० मीटर लांबीची स्वतंत्र पादचारी बोगदाही समाविष्ट आहे. या छोट्या लिंकमार्गामुळे सांस्कृतिक संकुलापर्यंत पोहोचण्याचा वेळ कमी होणार असून रस्त्यावरील गर्दीतही घट होण्याची अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. परिसरातील प्रमुख सार्वजनिक स्थळांदरम्यान सहज आणि सुरक्षित हालचाल वाढवणे, हे MMRC च्या या प्रस्तावामागील मुख्य उद्दिष्ट आहे.

 

 

या विस्तृत जाळ्याचा हेतू प्रवाशांच्या ‘फर्स्ट अँड लास्ट माईल’ कनेक्टिव्हिटीमध्ये सुधारणा करणे, रस्त्यांवरील दाट वाहतूक कमी करणे आणि कोणत्याही अडथळ्यांशिवाय चालण्यास योग्य असे शहरी वातावरण तयार करणे हा आहे. अंदाजे पाच मीटर रुंद असणाऱ्या या बोगद्यांमध्ये एंट्री पॉइंटवर एस्केलेटर आणि लिफ्टची सुविधा उपलब्ध राहणार आहे. कार्यालयीन कर्मचारी, विद्यार्थी, ज्येष्ठ नागरिक आणि पर्यटक यांनी कोणत्याही हवामानात सहजतेने प्रवास करावा, यासाठी विशेष नियोजन केले गेले आहे. या सर्व बोगद्यांचे बांधकाम २०२९-३० पर्यंत पूर्ण करण्याचे लक्ष्य ठरवण्यात आले आहे. अशा प्रकारच्या सुरंगांची सुविधा टर्मिनल-२ आणि सीएसएमटी येथे यापूर्वीच कार्यान्वित आहे.

प्रस्तावातील सर्वात मोठी लिंक बीकेसी परिसरातील १.४ किलोमीटर लांबीची पादचारी सुरंग आहे. ही सुरंग टाटा कॉलनी मार्गे मेट्रो लाईन-३ ला थेट मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन टर्मिनलशी जोडेल. हा ऑल-वेदर कॉरिडॉर प्रवाशांना कोणताही बाहेरील प्रवास न करता मेट्रोमधून थेट हाय-स्पीड रेल सेवेकडे जाण्याची सुविधा देणार आहे. यामुळे शहरांतर्गत तसेच शहराबाहेरील कनेक्टिव्हिटीमध्ये मोठी सुधारणा होणार आहे.

 

 

या संपूर्ण प्रकल्पासाठी अंदाजे २५० कोटी रुपयांचा खर्च अपेक्षित आहे. बृहन्मुंबई महानगरपालिका (BMC) आणि MMRC यांच्यातील चर्चेनंतर खर्चाचे समान वाटप करण्याचे संकेत मिळाले आहेत. मुंबईतील विविध वाहतूक साधनांचे एकत्रीकरण करण्याच्या सर्वांगीण प्रयत्नांचा हा एक महत्त्वाचा टप्पा मानला जात आहे.

 

 

MMRC चे योजना संचालक आर. रमन्ना यांनी सांगितले की, या सुरंगांमुळे शहरात एक पादचारी-प्रवासी ग्रिड तयार होईल. सर्व ऋतूंमध्ये वापरता येण्यास सक्षम असलेल्या या मार्गांचा उद्देश सुरक्षेत वाढ, पादचारी आणि वाहन यांच्यातील संघर्ष कमी करणे आणि शहरातील सर्वाधिक व्यस्त व्यावसायिक व मनोरंजन क्षेत्रांमध्ये चालण्याचा सुगम अनुभव प्रदान करणे हा आहे.सायन्स सेंटर स्थानकापासून वर्ली प्रोमेनेडपर्यंत १.१ किलोमीटर लांबीच्या आणखी एका भूमिगत सुरंगाचीही योजना आखली आहे. हा मार्ग महालक्ष्मी रेसकोर्सखालून जाणार असून, तटीय पट्ट्यातील दाट वाहतूक कमी करून कार्यालयीन कर्मचारी आणि पर्यटकांना अधिक सुटसुटीत प्रवेश मिळण्यास मदत करणार आहे.MMRC चा हा महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प साकारला गेल्यास मुंबईच्या शहरी प्रवास पद्धतीत लक्षणीय बदल घडणार असून, लाखो प्रवाशांच्या दैनंदिन हालचाली अधिक सोयीस्कर, सुरक्षित आणि जलद होतील, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.