प्रगतीशील शेतकरी डॉ. सेठ पाल सिंह पद्मश्रीने सन्मानित

दिनांक :03-Aug-2022

नवी दिल्ली,

सेठ पाल सिंह Dr. Seth यांना 2021 साठी कृषी क्षेत्रात नवीन आयाम स्थापित करण्यासाठी पद्मश्री देण्यात आला. उत्तर प्रदेशातील सहारनपूर जिल्ह्यातील नंदीपूर गावचे रहिवासी असलेले डॉ. सेठ पाल सिंग कृषी क्षेत्रातील विविधीकरणात पूर्णपणे गुंतलेले आहेत. 1995 पासून त्यांनी कृषी क्षेत्रात नवनवीन प्रयोग करून शेतकऱ्यांना प्रेरणा देण्याचे काम त्यांनी केले आहे. त्यांच्या योगदानाची दखल घेऊन सरकारने २०२१ मध्ये त्यांना देशातील चौथा प्रतिष्ठित नागरी सन्मान पद्मश्री देऊन सन्मानित केले.

सहारनपूर जिल्ह्यात राहणारे प्रगतशील शेतकरी डॉ. सेठ पाल सिंह Dr. Seth यांचे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यात मोठे योगदान आहे, त्यांनी कृषी विविधीकरणाच्या क्षेत्रात नवनवीन प्रयोग केले. त्यांनी शेतीचे अवशेष जाळण्याच्या प्रथेला आळा घालण्याचे काम केले, तसेच शेतकऱ्यांना पिकांचे अवशेष त्यांच्या शेताची सुपीकता वाढवण्यास कशी मदत करतात हे समजावून सांगण्याचे कामही केले. शेतात एकाच वेळी अनेक पिके घेण्याचा प्रयोगही त्यांनी केला, आज सेठ पाल सिंग यांच्यामुळे परिसरातील शेतकरी कमळाची फुले, भाजीपाला, पशुपालन तसेच पाण्याच्या शेंगदाण्यांचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात घेत आहेत. त्याचबरोबर उसाबरोबरच कांदे, बटाटे, मोहरी, मसूर, टिंडा, हळद या पिकांचीही लागवड केली जात आहे. आज या प्रयोगांच्या जोरावर शेतकऱ्यांचे उत्पन्न खूप वाढले आहे. Dr. Seth गहू आणि ऊसाचे उत्पादन त्यांनी त्यांच्या सहारनपूरमध्ये खास प्रयोग करून दाखवले. यामुळे शेतकऱ्यांच्या जीवनात क्रांतिकारी बदल घडून आला. यानंतर त्यांनी पुन्हा अशक्य समजल्या जाणाऱ्या वॉटर चेस्टनटची लागवड केली. आज त्यांच्या प्रयोगाच्या जोरावर शेतकऱ्यांचे उत्पन्नही वाढले आहे. त्याचबरोबर कृषी क्षेत्रातही सरकारची भरघोस मदत झाली आहे. शेतीतील नवनवीन प्रयोगांमुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्नही वाढले.

जमिनीवर चेस्टनटचे पीक

वॉटर चेस्टनट Dr. Seth फक्त तलावाच्या पाण्यातच उगवले जाते, परंतु सहारनपूरचे प्रगतीशील शेतकरी डॉ. सेठ पाल सिंह यांनी हे पीक जमिनीवर उगवून अशक्य गोष्ट शक्य करून दाखवली. सुरुवातीला या प्रयोगात त्यांना खूप अडचणी आल्या, पण शेवटी या प्रयोगात त्यांना यश आले. आज, सहारनपूर प्रदेशात मोठ्या संख्येने शेतकरी वॉटर चेस्टनटची लागवड करत आहेत, ज्यामुळे त्यांच्या उत्पन्नात लक्षणीय वाढ झाली आहे.

कृषी क्षेत्रातील सन्मान

पद्मश्री पुरस्कार विजेते सेठ Dr. Seth पाल सिंग यांनाही कृषी क्षेत्रात विविधतेसाठी अनेक सन्मान मिळाले आहेत. 2012 मध्ये, ICAR ने त्यांना नाविन्यपूर्ण कृषक सन्मान दिला, त्याआधी त्यांना 2014 मध्ये जगजीवन राम अभिनव पुरस्कार आणि 2020 मध्ये ICAR कडून फेलो पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे.

प्रगतीशील शेतकरी डॉ. सेठ पाल सिंह पद्मश्री सन्मानित कृषी क्षेत्र वॉटर चेस्टनट जगजीवन राम अभिनव पुरस्कार Progressive Farmer Dr. Seth Pal Singh Padma Shri Honoree Agriculture Sector Water Chestnut Jagjivan Ram Abhinav Award