दिवाळीला फक्त आठवडाभर उघडणारे कर्नाटकचे मंदिर

 

Karnataka temple : भारताला मंदिरांचा देश म्हटले जाते. प्राचीन काळापासून अनेक चमत्कारिक घटना देवी-देवतांच्या मंदिरांशी संबंधित आहेत. असेच एक मंदिर कर्नाटकात बेंगळुरूपासून अवघ्या 180 किमी अंतरावर आहे. हसनंबा मंदिर, देवी शक्तीला समर्पित, 12 व्या शतकात बांधले गेले असे म्हटले जाते. विशेष म्हणजे या मंदिरात वर्षभर हसनांबा देवीचे दर्शन होत नाही. दिवाळीत या मंदिराचे दरवाजे फक्त 1 आठवड्यासाठी उघडले जातात, त्यानंतर मंदिर वर्षभर बंद असते. पण जेव्हा वर्षभरानंतर मंदिर उघडले जाते, तेव्हा लोकांच्या अश्रू अनावर होतात.

हसनंबा मंदिराचे बांधकाम Karnataka temple आणि गर्भगृहात स्थापित केलेल्या मूर्तींबाबत कोणतीही ठोस माहिती उपलब्ध नाही. हसनंबा मंदिर 12व्या शतकात होयसाळ वंशाच्या राजांनी बांधले होते असे म्हणतात. तथापि, मुख्य प्रवेशद्वारावर बांधलेले गोपुरम 12 व्या शतकानंतर बांधले गेले. हे गोपुरम कोणी बांधले याबाबत कोणतीही माहिती उपलब्ध नाही. या मंदिर संकुलात एकूण तीन मुख्य मंदिरे आहेत. हसनंबा मंदिराचा मुख्य बुरुज द्रविड शैलीत बांधला आहे.

हसनंबा मंदिराविषयी असे म्हटले जाते की, या स्थानाचा इतिहास भगवान शंकराशी जोडलेला आहे. प्राचीन काळी अंधकासुर हा राक्षस होता, ज्याला कठोर तपश्चर्या केल्यावर ब्रह्मदेवाकडून अदृश्य होण्याचे वरदान मिळाले होते. हे Karnataka temple वरदान मिळाल्यानंतर त्याने चौफेर अत्याचार करण्यास सुरुवात केली. शेवटी महादेवाने त्याला संपवण्याचा निर्णय घेतला. असे म्हणतात की महादेवाने ज्या वेळी अंधकासुराचा वध करण्याचा प्रयत्न केला, तेव्हा त्याच्या शरीरातून टपकणाऱ्या रक्ताच्या थेंबांनी त्याचे पुन्हा राक्षसात रूपांतर केले. कालांतराने भगवान शिवाने आपल्या सामर्थ्याने योगेश्वरी देवीची निर्मिती केली ज्याने त्यांचा अंत केला.

योगेश्वरी देवीसोबत इतर सात देवीही आल्या ज्यांना सप्तमातृका म्हणतात. या Karnataka temple सप्तमातृका म्हणजे ब्राह्मी, माहेश्वरी, कौमारी, वैष्णवी, वाराही, इंद्राणी आणि चामुंडी. या सात देवी दक्षिणेकडून काशीच्या प्रवासाला निघाल्या होत्या, तेव्हा त्यांना हे ठिकाण आवडले आणि त्यांनी येथे राहण्याचा निर्णय घेतला. या वर्षांमध्ये वैष्णवी, माहेश्वरी आणि कुमारी देवी यांनी अँथिलमध्ये राहण्याचा निर्णय घेतला, चामुंडी, वाराही आणि इंद्राणीने कुंडमध्ये राहण्याचा निर्णय घेतला आणि ब्राह्मी यांनी होस्कोटेमध्ये राहण्याचा निर्णय घेतला.

कर्नाटकातील हसन येथे असलेले हे मंदिर वर्षभर उघडे राहत नाही, तर Karnataka temple दिवाळीत या मंदिराचे दरवाजे फक्त एक आठवडा उघडले जातात. मंदिरात 7 दिवस पूजा चालते आणि त्यानंतर एक वर्षासाठी मंदिराचे दरवाजे बंद केले जातात. त्यावेळी मंदिरात बलिपद्यामी उत्सव साजरा केला जातो. उत्सवाच्या 3 दिवसांनी मंदिर बंद असते. उत्सव काळात विशेष विधी आयोजित केले जातात ज्यामध्ये मोठ्या संख्येने भाविक सहभागी होतात. या मंदिरावर स्थानिक लोकांची नितांत श्रद्धा आहे.

स्थानिक लोकांच्या मते हे मंदिर अनेक चमत्कारिक घटनांचे साक्षीदार आहे. दिवाळीनंतर जेव्हा मंदिराचे दरवाजे बंद केले जातात तेव्हा गर्भगृहातील मातेच्या मूर्तीसमोर दिवा लावला जातो. हसनंबा देवीला भाविक फुले अर्पण करतात. यासोबतच मंदिरात शिजवलेला भात अर्पण केल्यानंतरच मंदिराचे दरवाजे बंद केले जातात. Karnataka temple मात्र वर्षभरानंतर दिवाळीत मंदिराचे दरवाजे उघडले असता गाभार्‍याचा दिवा अजूनही जळत असून फुले ताजी पाहायला मिळतात. हसनंबा देवीला अर्पण केलेला प्रसाद देखील कुजत नाही तर ताजा आणि शुद्ध आढळतो. एकदा हसनांबा देवीचे दागिने चोरण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या चार दरोडेखोरांना देवीने दगड बनवले होते, असे म्हणतात. हे चार दगड कालाप्पा गुढीमध्ये आहेत. हे दगड दरवर्षी सुमारे 1 इंच हलतात असे म्हणतात. स्थानिक लोकांचा असा विश्वास आहे की, ज्या दिवशी हा दगड हळू हळू चालत हसनांबा देवीच्या चरणी पोहोचेल त्या दिवशी कलियुग संपेल.