टेक्टोनिक प्लेट्स सक्रिय झाल्यामुळे येत आहे पुन्हा पुन्हा भूकंप, या देशांना आहे धोका...

Earthquake :  गेल्या काही दिवसांपासून भारत आणि आजूबाजूच्या देशांमध्ये पृथ्वी वेगाने हादरत आहे. चीनमध्ये सोमवारी रात्री उशिरा ६.२ रिश्टर स्केलचा भूकंप झाला. यामध्ये मोठ्या प्रमाणात जीवित व वित्तहानीही झाली होती. यासोबतच भारत आणि पाकिस्तानमध्ये भूकंपाचे धक्के जाणवले.

दिल्ली विद्यापीठाच्या भूविज्ञान विभागाचे निवृत्त प्राध्यापक. डीएम बॅनर्जी म्हणतात की सध्या पृथ्वीच्या आत असलेल्या टेक्टोनिक प्लेट्सच्या सक्रियतेमुळे पृथ्वी पुन्हा पुन्हा थरथरत आहे. खाली द्रव लावा आहे आणि त्यावर टेक्टोनिक प्लेट्स तरंगत आहेत. अनेक वेळा या प्लेट्स एकमेकांवर आदळतात. वारंवार आदळल्यामुळे आणि जास्त दाबामुळे या प्लेट्स तुटू लागतात. अशा स्थितीत खालून येणारी ऊर्जा बाहेर पडण्याचा मार्ग शोधते. त्यामुळे भूकंप होतो.

दक्षिण प्लेट्समध्ये चीन, ऑस्ट्रेलिया, भारत, अफगाणिस्तान, म्यानमार, पाकिस्तान आणि बांगलादेश यांचा समावेश होतो. येथे भूकंप होण्याची दाट शक्यता आहे. टेक्टोनिक प्लेट्स समायोजित करत आहेत. हे देखील अशा प्रकारे समजू शकते की जर स्केलचा एक पॅन हलका असेल तर दुसरा पॅन वर येईल. त्याचप्रमाणे पृथ्वीखाली काय चालले आहे. विशेष म्हणजे हिमालय देखील याच प्रदेशात येतो आणि हिमालय हे अस्थिर पर्वत आहेत, त्यांच्यापासून दूर राहिले पाहिजे, कोणतीही छेडछाड करू नये, येथे कोणत्याही प्रकारचे बांधकाम नुकसान करू शकते.

 

भूकंपाची तीव्रता रिश्टर स्केलवर मोजली जाते. भूकंप लहरींची तीव्रता मोजण्यासाठी एक गणिती स्केल आहे, त्याला रिश्टर मॅग्निट्युड टेस्ट स्केल म्हणतात. रिश्टर स्केलवर, भूकंप 1 ते 9 पर्यंत त्याच्या केंद्रापासून म्हणजे केंद्रापासून मोजले जातात.