महाराष्ट्रात आढळले कॅन्सरला कारणीभूत असलेले मासे

Cancer causing fish महाराष्ट्रात, ठाणे जिल्ह्यातील एका प्रजनन फार्ममधून 3 टन बंदी असलेला मांगूर मासा जप्त करण्यात आला आहे. हे थाई कॅटफिश म्हणून ओळखले जाते. महाराष्ट्र मत्स्यव्यवसाय विभागाने ही कारवाई केली आहे. राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरणाने 2000 साली या माशावर बंदी घातली होती. हा मासा 3 ते 5 फुटांपर्यंत असतो. भारतात बंदी असलेला हा मासा घाणेरड्या पाण्यात आणि पाणथळ भागात आढळतो आणि त्यामुळे कर्करोगाचा धोकाही वाढतो.  भारतामध्ये मांगूर हा थाई मासा पाळण्यावर बंदी आहे कारण ती इतर मासे खातात. याचा भारतातील मत्स्यव्यवसायावर परिणाम होत होता, म्हणून सन 2000 मध्ये राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरणाने त्याच्या लागवडीवर बंदी घातली होती.

एका संशोधनात भारतातील मूळ माशांच्या प्रजातींची लोकसंख्या 70 टक्क्यांनी कमी होण्यास कारणीभूत असल्याचे म्हटले आहे. या माशामुळे जलचर परिसंस्थेवर नकारात्मक परिणाम होतो, असा दावा संशोधनात करण्यात आला होता. याशिवाय मत्स्यपालक आपली लोकसंख्या वाढवण्यासाठी कुजलेले मांस खायला घालायचे. त्यामुळे पाणी दूषित झाल्यानंतर इतर माशांवरही त्याचा वाईट परिणाम झाला.भारतात ही बंदी असूनही देशातील अनेक राज्यांमध्ये याचे संगोपन केले जात आहे. महाराष्ट्र, उत्तराखंडसह अनेक राज्यांत तो जप्त करण्यात आला आहे. Cancer causing fish आता बंदी असतानाही त्याची लागवड का केली जाते ते समजून घेऊ. वास्तविक, हे पालकांसाठी खूप फायदेशीर असल्याचे सिद्ध होते. त्याची लांबी 5 फुटांपर्यंत आहे. एका माशाचे वजन 3 ते 4 किलोपर्यंत पोहोचण्यासाठी फक्त 2 ते 3 महिने लागतात. विशेष म्हणजे या माशांचे संगोपन करताना फारशी काळजी घेण्याची गरज नसते. घाणेरड्या पाण्यातही ते स्वतःला जिवंत ठेवण्यास सक्षम आहेत. ही एक जलद प्रजनन करणारी प्रजाती आहे, म्हणजेच ती वेगाने आपली लोकसंख्या मोठ्या प्रमाणात वाढवते. याचा थेट फायदा पशुपालकांना होतो.

 

मांगूर खाल्ल्याने कर्करोग होऊ शकतो, असा दावा अनेक संशोधन अहवालांमध्ये करण्यात आला होता. त्याचे शास्त्रीय नाव क्लेरियास असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. घाणेरड्या पाण्यात राहिल्याने आणि कुजलेले मांस खाल्ल्याने त्यात शिशाचे प्रमाण आढळून येते. जे कर्करोगाचे कारण बनू शकते. Cancer causing fish त्याचे दुष्परिणाम केवळ एवढ्यापुरते मर्यादित नाहीत. हे अनेक प्रकारच्या संसर्गाचे कारण देखील बनू शकते. कमी वेळेत आणि कमी खर्चात लोकसंख्या वाढल्यामुळे जास्त नफा मिळतो. म्हणूनच पालकांना त्याचे पालनपोषण करणे आवडते. गेल्या काही वर्षांत उत्तर प्रदेश, ओडिशा आणि महाराष्ट्रातून मांगूर मासळीची मोठी खेप जप्त करण्यात आली आहे.