हिंदी चित्रपटांमध्ये 'गणपती बाप्पा'ची धूम

 

Ganesh Chaturthi 2023 : गणेश चतुर्थीनिमित्त घरोघरी, मंडपात गणपती मूर्तीची प्रतिष्ठापना करण्याची ख्याती आता महाराष्ट्रातून देश-विदेशात पसरली आहे. विशेषत: गेल्या काही वर्षांपासून उत्तर भारतात गणेशोत्सव मोठ्या प्रमाणात साजरा होऊ लागला आहे. यामागे बाजारपेठेसोबतच हिंदी चित्रपटांचाही मोठा हात आहे. दोन-अडीच दशकांपासून उदयास आलेल्या चित्रपटांमध्ये गणपतीची स्थापना आणि विसर्जनचा आनंद घेतला आहे. महाराष्ट्रात आणि विशेषत: मुंबईत हजारो लहान-मोठे गणपती पाहिले आणि त्याबद्दलच्या कथा ऐकल्या आहेत. अनेक शहरांमध्ये गणेश चतुर्थीच्या आगमनापूर्वीच, गणेश चतुर्दशीच्या मुहूर्तावर रस्त्याच्या कडेला गणपतीच्या मूर्तींनी बाजारपेठा सजल्या आहेत.

 

चित्रपटांवर नजर टाकली तर (Ganesh Chaturthi 2023) विघ्नहर्ता गणपतीला सिनेमाच्या पडद्यावर नेहमीच स्थान मिळाले आहे. काही काळापूर्वी इथे बनलेल्या बहुतांश हिंदी चित्रपटांना मुंबईतील कथेची पार्श्वभूमी असल्याने तिथे साजरे होणारे जन्माष्टमी, दांडिया, गणपती यांसारखे सण सहज चित्रित केले जातात. भगवान गणेश हा सर्वांना प्रिय आहे आणि विशेषत: मुलं त्याला आपला मित्र मानतात, म्हणूनच अलीकडच्या काळात 'बाल गणेश', 'माय फ्रेंड गणेशा' यांसारख्या अॅनिमेशन चित्रपटांना खूप पसंती दिली जात आहे. हिंदी चित्रपटांमधील गणपतीशी संबंधित बहुतेक दृश्ये आणि गाणी चित्रित करण्यात आली आहेत. राम गोपाल वर्माच्या 'सत्या' (1998) चा क्लायमॅक्समध्ये जेव्हा गुन्हेगारी नायक सत्या समुद्रकिनाऱ्यावर गणपती विसर्जनाच्या गर्दीत घुसतो आणि खलनायक भाऊला मारतो. हिंदी चित्रपटांमधील गणपती विसर्जनाच्या सर्वात वास्तविक दृश्यांमध्ये याची गणना केली जाते. अमिताभ बच्चनचा 'अग्निपथ' (1990), संजय दत्तचा 'वास्तव' (1999), हृतिक रोशनचा 'अग्निपथ' (2012) किंवा 2017 मधला अमिताभ बच्चनचा 'सरकार 3' आठवा, हे सगळे गप्पांभोवती गुंफलेले चित्रपट आहेत.