हिंदी चित्रपटांमध्ये 'गणपती बाप्पा'ची धूम

गणेश चतुर्थी 2023

    दिनांक :18-Sep-2023
Total Views |
बाप्पा मोरया
 
Ganesh Chaturthi 2023 : गणेश चतुर्थीनिमित्त घरोघरी, मंडपात गणपती मूर्तीची प्रतिष्ठापना करण्याची ख्याती आता महाराष्ट्रातून देश-विदेशात पसरली आहे. विशेषत: गेल्या काही वर्षांपासून उत्तर भारतात गणेशोत्सव मोठ्या प्रमाणात साजरा होऊ लागला आहे. यामागे बाजारपेठेसोबतच हिंदी चित्रपटांचाही मोठा हात आहे. दोन-अडीच दशकांपासून उदयास आलेल्या चित्रपटांमध्ये गणपतीची स्थापना आणि विसर्जनचा आनंद घेतला आहे. महाराष्ट्रात आणि विशेषत: मुंबईत हजारो लहान-मोठे गणपती पाहिले आणि त्याबद्दलच्या कथा ऐकल्या आहेत. अनेक शहरांमध्ये गणेश चतुर्थीच्या आगमनापूर्वीच, गणेश चतुर्दशीच्या मुहूर्तावर रस्त्याच्या कडेला गणपतीच्या मूर्तींनी बाजारपेठा सजल्या आहेत.

Ganesh Chaturthi 2023 
 
चित्रपटांमध्ये गणेश चतुर्थी
चित्रपटांवर नजर टाकली तर (Ganesh Chaturthi 2023) विघ्नहर्ता गणपतीला सिनेमाच्या पडद्यावर नेहमीच स्थान मिळाले आहे. काही काळापूर्वी इथे बनलेल्या बहुतांश हिंदी चित्रपटांना मुंबईतील कथेची पार्श्वभूमी असल्याने तिथे साजरे होणारे जन्माष्टमी, दांडिया, गणपती यांसारखे सण सहज चित्रित केले जातात. भगवान गणेश हा सर्वांना प्रिय आहे आणि विशेषत: मुलं त्याला आपला मित्र मानतात, म्हणूनच अलीकडच्या काळात 'बाल गणेश', 'माय फ्रेंड गणेशा' यांसारख्या अॅनिमेशन चित्रपटांना खूप पसंती दिली जात आहे. हिंदी चित्रपटांमधील गणपतीशी संबंधित बहुतेक दृश्ये आणि गाणी चित्रित करण्यात आली आहेत. राम गोपाल वर्माच्या 'सत्या' (1998) चा क्लायमॅक्समध्ये जेव्हा गुन्हेगारी नायक सत्या समुद्रकिनाऱ्यावर गणपती विसर्जनाच्या गर्दीत घुसतो आणि खलनायक भाऊला मारतो. हिंदी चित्रपटांमधील गणपती विसर्जनाच्या सर्वात वास्तविक दृश्यांमध्ये याची गणना केली जाते. अमिताभ बच्चनचा 'अग्निपथ' (1990), संजय दत्तचा 'वास्तव' (1999), हृतिक रोशनचा 'अग्निपथ' (2012) किंवा 2017 मधला अमिताभ बच्चनचा 'सरकार 3' आठवा, हे सगळे गप्पांभोवती गुंफलेले चित्रपट आहेत.

Ganesh Chaturthi 2023
 
गणेशजींची कथा दाखवणारे चित्रपटतसे, (Ganesh Chaturthi 2023) गणपतीची कथा दाखवणारे चित्रपट आपल्या देशात नेहमीच बनत आले आहेत. मूक सिनेमाच्या युगात गजानन व्ही. साने दिग्दर्शित 'गणेश अवतार' (1922), 1930 मध्ये प्रदर्शित झालेला 'गणेश जनम' इत्यादींचा उल्लेख आहे. 1950 मधला होमी वाडियाचा 'श्री गणेश महिमा', 1951 मधला जयंत देसाईचा 'श्री गणेश जन्म' आणि 1955 मधला जसवंत झवेरीचा 'श्री गणेश विवाह' खूप आवडला. 1962 चा 'श्री गणेश' आणि 1972 चा 'जय गणेश' सारखे चित्रपटही पाहिले. हिंदी चित्रपटांमध्ये गणपतीची किंवा आरतीची स्तुती करणारी गाणी भरलेली असतात. विशेषत: 17व्या शतकातील प्रसिद्ध संत स्वामी समर्थ रामदास यांनी मराठीत रचलेली गणेश वंदना 'सुखकर्ता दुःखहर्ता वार्ता विघ्नाची...' आता अगदी भक्तीभावाने अमराठी भाषिक लोकही गायली जातात. ही आरती असंख्य चित्रपटांचा भाग बनली आहे, पण 'वास्तव' चित्रपट प्रदर्शित झाल्यानंतर हिंदी समाजाने ती स्वीकारली आहे.
Ganesh Chaturthi 2023
 
गणेशजींशी संबंधित गाणीगणेशजींशी (Ganesh Chaturthi 2023) संबंधित इतर सुपरहिट गाण्यांबद्दल बोलायचे झाले तर 1981 च्या 'हमसे बध कर कौन' मधील 'देवा ओ देवा गणपती देवा तुमसे बध कर कौन' हे गाणे आजही गुंजत आहे. यानिमित्ताने 2009 मध्ये रिलीज झालेला सलमान खानच्या 'वॉन्टेड'मधील 'तेरा ही जलवा...', 2006 मध्ये रिलीज झालेला शाहरुख खानच्या डॉनचा 'तुझको फिर से जलवा देखना है', 2012 मध्ये रिलीज झालेला हृतिक रोशनचा 'तुझको फिर से जलवा दिखना है'. 'अग्निपथ' मधील देवा श्री गणेशा..., 2013 मधील 'ABCD-Any Buddy Can Dance' चित्रपटातील दोन गाणी - 'शंभूसुते लंबोदराय मोरिया...' आणि 2015 मधील 'सद्दा दिल वी तू...'. आजचे 'बाजीराव मस्तानी'मधील 'गजानना गजानना गजराया...' ही पिढी मोठ्या आवडीने ऐकते, गाते आणि नाचते.