4 दशलक्ष वर्षांपूर्वी हत्तींचा वापर अन्न आणि अवजारासाठी!

Elephants used 4 million years ago इटलीमध्ये रोमजवळील कॅसल लुम्ब्रोसो या ठिकाणी पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी सापडलेल्या एका धक्कादायक शोधामुळे प्राचीन मानवांच्या जीवनशैलीबद्दल नवे तथ्य समोर आले आहे. या शोधात असे स्पष्ट झाले आहे की, सुमारे ४ दशलक्ष वर्षांपूर्वी मानवांनी हत्तींची शिकार केल्याशिवाय फक्त अन्नासाठीच नव्हे तर त्यांच्या हाडांचा उपयोग अवजारे बनवण्यासाठीही केला जात असे. शोधात सापडलेल्या पुराव्यांमध्ये शेकडो हत्तींची हाडे आणि ५०० हून अधिक दगडी हत्यारे समाविष्ट आहेत.

हाडांवर दिसलेल्या खुणा स्पष्टपणे सूचित करतात की ती हाडे मुद्दाम फोडली गेली होती. शास्त्रज्ञांनी हाडांवरच्या खुणा आणि राखेच्या थरांची तपासणी करून अंदाज लावला की ही घटना सुमारे ४,००,००० वर्षांपूर्वी मध्य प्लेइस्टोसीन काळात घडली असावी. या ठिकाणी सापडलेले हत्तींचे अवशेष पॅलेओलोक्सोडोन प्रजातीचे होते, जे सरळ दात असलेले हत्ती मानले जातात. हाडांवर झीज आणि फाडण्याच्या खुणा आहेत, जे दर्शवतात की हत्तींच्या मृत्यूनंतर लगेचच त्यांचा वापर केला गेला. तसेच, मऊ भाग कापण्यासाठी वापरलेले अवजार खूप लहान असल्याचे दिसून आले आहे.

 

 

 

दगडी अवजारांबाबत बोलायचे झाले तर, बहुतेक अवजार ३० मिमी पेक्षा लहान आहेत. मात्र, हत्तींच्या हाडांमधून तयार केलेले काही अवजार सापडल्यामुळे असे निष्पन्न होते की, प्राचीन मानव हत्तींच्या हाडांचा वापर फक्त अन्नासाठीच नाही, तर ते औजारांमध्ये रूपांतरित करण्यासाठीदेखील करीत होते. शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की, हा शोध प्राचीन मानवांच्या कौशल्यांची आणि संसाधन वापरण्याच्या क्षमतांची साक्ष आहे. हत्तींचा संपूर्ण उपयोग अन्न, साधन आणि अवजारे बनवण्यासाठी हे दर्शवते की, मानवांनी नैसर्गिक संसाधनांचा अत्यंत प्रभावीपणे वापर करणे त्या काळापासून शिकले होते. ही माहिती प्राचीन मानवांच्या जीवनशैलीवर प्रकाश टाकते आणि त्यांच्या समृद्ध तंत्रज्ञान आणि संसाधन वापराच्या क्षमतेबद्दल नवे दृष्टिकोन उघडते. यामुळे इतिहासातील मानव-प्राणी संबंध आणि प्राचीन मानवांच्या संसाधन वापराच्या अभ्यासाला नवीन दिशा मिळाली आहे.