वॉशिंग्टन,
Ashley Tellis arrest अमेरिकेत भारतीय मूळ असलेल्या राष्ट्रीय सुरक्षा तज्ञ आणि दक्षिण आशिया धोरण सल्लागार आश्ले टेलिस यांना चीनशी कथित संबंध आणि गोपनीय सरकारी दस्तऐवज ठेवल्याच्या गंभीर आरोपांखाली एफबीआयने अटक केली आहे. वर्जिनियाच्या विएन्ना येथे टेलिस यांच्या घरावर करण्यात आलेल्या छापेमारीतून हजारोंपेक्षा अधिक पानांचे टॉप सीक्रेट दस्तऐवज जप्त करण्यात आले आहेत, असे स्थानिक सूत्रांनी सांगितले.
आश्ले टेलिस यांचा जन्म मुंबईमध्ये झाला असून ते अमेरिकेचे नागरिक आहेत. ६४ वर्षांच्या या तज्ञांनी अमेरिकेच्या संरक्षण विभागात महत्वाच्या पदांवर काम केले असून ते सध्या डिपार्टमेंट ऑफ डिफेन्सच्या ऑफिस ऑफ नेट असेसमेंटमध्ये कार्यरत आहेत. एफबीआयच्या छापेमारीत मिळालेल्या पुराव्यानुसार, टेलिस यांच्याकडे राष्ट्रीय संरक्षणाशी संबंधित अत्यंत संवेदनशील माहिती गोपनीयपणे ठेवली होती. त्यांनी १३ ऑक्टोबरला वर्जिनिया डिस्ट्रिक्ट कोर्टात आरोपी म्हणून ताब्यात घेतले गेले.एफबीआयच्या तपासणीत समोर आले आहे की, टेलिस यांनी २५ सप्टेंबर रोजी स्टेट डिपार्टमेंटच्या ‘हॅरी एस. ट्रूमन बिल्डिंग’मधील क्लासिफाइड संगणक प्रणालीवरून गुप्त दस्तऐवज प्रिंट करताना सुरेखपणे कॅमेर्यात टिपले गेले. त्यांनी ‘यूएस एअर फोर्स टॅक्टिक्स’ या विषयाशी निगडीत १२८८ पानांची एक फाइल ‘इकॉन रिफॉर्म’ नावाने सेव्ह केली, नंतर त्यातील निवडक पानांचे प्रिंट काढले आणि नंतर फाइल संगणकावरून हटविली. तसेच, १० ऑक्टोबर रोजी टेलिस यांना वर्जिनियातील ‘मार्क सेंटर’ या सुरक्षित केंद्रातून टॉप सीक्रेट दस्तऐवज नोटपॅडमध्ये लपवत आपल्या ब्रीफकेसमध्ये ठेवताना सुरक्षा कॅमेऱ्यांनी टिपले.
तपासात असेही समोर आले आहे की, सप्टेंबर २०२२ ते सप्टेंबर २०२५ या कालावधीत टेलिस अनेक वेळा वर्जिनियामध्ये चीनच्या सरकारी अधिकार्यांशी भेटी घेत होत्या. एका बैठकीत त्यांनी हातात लिफाफा घेतल्याचे, तर दुसऱ्या वेळी चीनच्या अधिकारीकडून लाल रंगाचा गिफ्ट बॅग मिळाल्याचे एफबीआयच्या हलफनाम्यात नमूद आहे.आश्ले टेलिस यांनी सेंट जेवियर्स कॉलेज, मुंबई विद्यापीठातून पदवी आणि पदव्युत्तर पदवी घेतली असून, पुढे शिकागो विद्यापीठातून राजकारणशास्त्रात पीएचडी केली आहे. २००१ पासून ते अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभागात सल्लागार म्हणून कार्यरत असून अमेरिके-भारत असैन्य परमाणु करारात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. ते पूर्व राष्ट्राध्यक्ष जॉर्ज डब्ल्यू. बुश यांचे विशेष सहाय्यक आणि राष्ट्रीय सुरक्षा परिषदेतील वरिष्ठ अधिकारी म्हणूनही कार्यरत होते.
हा प्रकार राष्ट्रीय सुरक्षा आणि संवेदनशील माहितीच्या सुरक्षिततेच्या दृष्टीने गंभीर असल्याने अमेरिकन न्यायसंस्थेमध्ये याचे गांभीर्याने विश्लेषण केले जात आहे. टेलिस विरुद्ध पुढील कायदेशीर कार्यवाही सुरू आहे. अमेरिकी प्रशासनाने या घटनेवर लक्ष ठेवले असून, चीनसोबत असलेल्या कोणत्याही अस्वच्छ संबंधांवर कठोर कारवाईचा इशारा दिला आहे.