मेहुल चोक्सीच्या प्रत्यार्पणाला गती; बेल्जियम न्यायालयाचा भारताच्या बाजूने महत्त्वाचा निर्णय

mehul-choksis-extradition सुमारे १३,००० कोटी रुपयांच्या पंजाब नॅशनल बँक घोटाळ्याप्रकरणी मेहुल चोक्सीला भारतात आणण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे. शुक्रवारी बेल्जियमच्या न्यायालयाने फरार हिरे व्यापारी मेहुल चोक्सीला भारतात प्रत्यार्पणाचे आदेश दिले. बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांनी त्याची अटक वैध असल्याचेही न्यायालयाने घोषित केले.

 

 

या प्रकरणाची माहिती असलेल्या एका अधिकाऱ्याच्या मते, चोक्सीला भारतात आणण्याच्या दिशेने हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. अधिकाऱ्याने सांगितले की, "मेहुल चोक्सीकडे अजूनही उच्च न्यायालयात या निर्णयाविरुद्ध अपील करण्याचा पर्याय आहे. याचा अर्थ त्याला ताबडतोब परत आणता येणार नाही, परंतु पहिले आणि अतिशय महत्त्वाचे पाऊल पूर्ण झाले आहे." यापूर्वी, शुक्रवारी अँटवर्प न्यायालयाने भारताचे प्रतिनिधित्व करणारे बेल्जियमचे अभियोक्ता चोक्सीचे युक्तिवाद ऐकले आणि त्याची अटक आणि भारताची प्रत्यार्पणाची विनंती पूर्णपणे वैध असल्याचा निर्णय दिला. mehul-choksis-extradition केंद्रीय अन्वेषण विभागाने (सीबीआय) पाठवलेल्या प्रत्यार्पणाच्या विनंतीवरून ११ एप्रिल रोजी अँटवर्प पोलिसांनी ६५ वर्षीय चोक्सीला अटक केली होती आणि तो चार महिन्यांहून अधिक काळ तुरुंगात आहे. घोटाळा उघडकीस येण्याच्या काही महिन्यांपूर्वी चोक्सीने अँटिग्वा आणि बारबुडा येथे पळून गेला आणि तेथील नागरिकत्व मिळवले. त्याच्या अटकेनंतर, चोक्सीने बेल्जियमच्या विविध न्यायालयांमध्ये जामिनासाठी अर्ज केला, परंतु हे प्रयत्न अयशस्वी झाले. दरम्यान, गेल्या आठवड्यात, भारताने बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांना प्रत्यार्पणाबाबत संपूर्ण माहिती दिली. गृह मंत्रालयाने सांगितले होते की जर मेहुल चोक्सीला तेथून प्रत्यार्पण केले गेले तर त्याला मुंबईच्या आर्थर रोड तुरुंगातील बॅरेकमध्ये पाठवले जाईल. त्याला बॅरेक क्रमांक १२ मध्ये ठेवले जाईल आणि त्याच्या सेलमध्ये गर्दीही असणार नाही किंवा वेगळेही केले जाणार नाही. मंत्रालयाच्या मते, त्या कोठडीत ना गर्दी असेल ना पूर्ण एकांतता. चोक्सीच्या सुरक्षिततेचा विचार करून त्याच्यासोबत किमान एक अन्य कैदी ठेवला जाईल, जेणेकरून कोणत्याही प्रकारची अडचण किंवा त्रास उद्भवणार नाही.

गृह मंत्रालयाने एका प्रसिद्धीपत्रकाद्वारे बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांना कळवले की तुरुंगाच्या बॅरेक क्रमांक १२ मधील प्रत्येक कैद्याची राहण्याची व्यवस्था युरोपियन मानकांनुसार आहे. mehul-choksis-extradition गृह मंत्रालयाने बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांना लिहिलेले पत्र महाराष्ट्र कारागृह विभागाकडून मिळालेल्या तपशीलांवर आधारित आहे, ज्यामध्ये चोक्सीच्या प्रत्यार्पणाच्या बाबतीत त्याला ठेवण्याच्या व्यवस्थेचे वर्णन केले आहे. बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांना हे पटवून देण्याचा हा प्रयत्न आहे की तुरुंग व्यवस्था युरोपियन मानकांनुसार आहे.