video 'बाहुबली' CMS-03 उपग्रहाचे यशस्वीरित्या प्रक्षेपण

ISRO, CMS-03 satellite भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने रविवारी 4,400 किलो ग्रामपेक्षा जास्त वजनाचा संचार उपग्रह CMS-03 यशस्वीरित्या प्रक्षेपित केला. हा उपग्रह भारतीय नौसेनेसाठी बनवलेला सर्वात प्रगत संचार उपग्रह असून त्याच्या माध्यमातून नौसेनेच्या अंतराळाधारित संचार आणि समुद्री जागरूकता क्षमता अधिक सशक्त होतील.ISRO ने माहिती दिली की, CMS-03 हा उपग्रह भू-समकालीन स्थानांतरण कक्षेत (GTO) प्रक्षेपित केला गेला असून हा भारतातून GTO मध्ये पाठवला जाणारा सर्वात जड उपग्रह आहे. उपग्रहाचे वजन सुमारे 4,410 किलो आहे आणि यात अनेक स्वदेशी अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचे घटक वापरले आहेत, जे खास भारतीय नौसेनेच्या ऑपरेशनल गरजांसाठी विकसित केलेले आहेत.

 

 

CMS-03 उपग्रह LVM3-M5 या रॉकेटच्या माध्यमातून प्रक्षेपित केला गेला, ज्याला त्याच्या उच्च भारोत्तोलन क्षमतेमुळे 'बाहुबली' म्हणून ओळखले जाते. हा रॉकेट तीन टप्प्यांचा असून त्यात दोन ठोस स्ट्रॅप-ऑन मोटर्स (S200), एक द्रव प्रणोदक कोअर टप्पा (L110) आणि एक क्रायोजेनिक टप्पा (C25) यांचा समावेश आहे. LVM3-M5 रॉकेट ISRO ला 4,000 किलो वजनाच्या उपग्रहांना GTO मध्ये प्रक्षेपित करण्याची पूर्ण आत्मनिर्भरता प्रदान करतो.

 

 

ISRO च्या मते, हा LVM3-M5 रॉकेटचा पाचवा मोहिमात्मक प्रक्षेपण आहे. यापूर्वी 5 डिसेंबर 2018 रोजी ISRO ने फ्रेंच गुयाना येथील कौरू प्रक्षेपण केंद्रातून एरियन-5 VA-246 रॉकेटच्या माध्यमातून 5,854 किलो वजनाचा जीसैट-11 उपग्रह यशस्वीरित्या प्रक्षेपित केला होता, जो ISRO द्वारा तयार केलेला सर्वात जड उपग्रह आहे.LVM3-M5 रॉकेटने यापूर्वी चंद्रयान-3 चे देखील यशस्वी प्रक्षेपण केले होते, ज्यामुळे भारत 2023 मध्ये चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाजवळ उतरलेल्या पहिले देश बनले. या रॉकेटच्या शक्तिशाली क्रायोजेनिक टप्प्यामुळे 4,000 किलो वजनाचा पेलोड GTO मध्ये आणि 8,000 किलो वजनाचा पेलोड पृथ्वीच्या निचल्या कक्षेत पाठवता येतो.

 

 

 

ISRO ने सांगितले की, ISRO, CMS-03 satellite  CMS-03 उपग्रह बहु-बँड संचार सेवांसह भारतातील भूभागासह विस्तृत समुद्री क्षेत्रात सेवा देईल. तसेच, काही माध्यमांनी याचा उपयोग सैनिकी देखरेखी साठी होईल असे सांगितले आहे, परंतु याबाबत ISRO ने कोणतेही अधिकृत विधान केलेले नाही.हा उपग्रह भारताच्या अंतराळ संशोधन क्षेत्रातील आणखी एक महत्वाची प्रगती ठरतो आणि भारतीय नौसेनेच्या डिजिटल आणि अंतराळाधारित क्षमता वाढविण्यात महत्त्वपूर्ण ठरेल.