देखते रह जाओगे...तुम्ही पाहिलंत का सूर्याचं खळं ?

 

Solar halo-Nagpur सूर्याभोवती येणाऱ्या वर्तुळाकार इंद्रधनुषी तेजस्वी कड्याला खळे म्हणतात. क्षितिजावर दिसत असलेले हे अर्धे दिसते मात्र सूर्य डोक्यावर असताना ते पूर्ण इंद्रधनुष दिसते. हे पूर्ण इंद्रधनुष्य या खळ्यामध्ये सूर्य किंवा चंद्राभोवती अंदाजे २२° त्रिज्येचे वर्तुळाकार कडे दिसते, जे आकाशातील हिमकणांमुळे तयार होते. हिमकणावर सूर्याची किरणे विकेंद्रित, परावर्तित होऊन हे खळे दिसते.

Solar halo-Nagpur सूर्याभोवती या वलय येण्याच्या प्रक्रियेस मराठीत सूर्याभोवतीचे प्रभामंडळ असे म्हणतात. बुधवारी हे सूर्याभोवतीचे वलय पहायला मिळाले. ही एक साधरण खगोलीय घटना आहे ज्याला भौगोलिक भाषेत 'सोलार हेलो' म्हटले जाते. जेव्हा सूर्य पृथ्वीच्या 22 अंशात असतो, त्यावेळी आकाशात 20 हजार फुटांवर सिरस क्लाऊडमुळे (आर्द्रता असलेले असे ढग ज्यांचा थर अतिशय पातळ असतो) हे गोलाकार कडं बनतं. बऱ्याचदा या वलयात इंद्रधनुष्याचे सप्तरंग देखील आढळून येतात. सूर्य किंवा चंद्राची किरणे सिरस ढगांमध्ये असलेल्या हेक्सागोनल बर्फाच्या कणांच्या माध्यमातून परावर्तित होऊन हे वलय तयार होते, अशी माहिती खगोल अभ्यासक प्रा. सुरेश चोपणे यांनी दिली आहे.