विमान अपघात झाल्यास प्रवाशांना किती मिळते भरपाई?
ज्यांनी प्रवास विमा घेतला नाही त्यांचे काय होणार?
Total Views |
अहमदाबाद,
Air India plane crash : गुरुवारी दुपारी अहमदाबाद विमानतळावरून उड्डाण घेतल्यानंतर लगेचच लंडनला जाणारे एअर इंडियाचे विमान कोसळले. त्यात २४२ प्रवासी आणि कर्मचारी होते. या अपघातात मोठ्या संख्येने लोकांचा मृत्यू झाल्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. अहमदाबादमध्ये झालेल्या या दुःखद एअर इंडियाच्या विमान अपघातामुळे प्रवाशांच्या सुरक्षिततेबद्दल आणि अशा आपत्तींच्या आर्थिक परिणामांबद्दल गंभीर प्रश्न उपस्थित झाले आहेत. एअर इंडियाचे हे बोईंग विमान उड्डाणानंतर लगेचच वेगाने खाली उतरू लागले आणि विमानतळाजवळील मेघनानगर परिसरात कोसळले. आता प्रश्न असा आहे की या अपघाताचे आर्थिक परिणाम कोण सहन करेल? प्रवाशांचा विमा उतरवला होता का आणि या परिस्थितीत त्यांच्या कुटुंबियांना किती पैसे मिळतील. सविस्तर जाणून घेऊया...
कायदा काय म्हणतो?
भारतात, मृत्यू किंवा दुखापत झाल्यास विमान कंपनीचे दायित्व १९९९ च्या मॉन्ट्रियल कन्व्हेन्शनसारख्या आंतरराष्ट्रीय नियमांद्वारे निश्चित केले जाते. भारताने या कन्व्हेन्शन्सवर स्वाक्षरी केली आहे. याअंतर्गत, विमान कंपन्यांना पैसे द्यावे लागतील:
- मृत्यू किंवा शारीरिक दुखापत झाल्यास, प्रति प्रवाशाला १,२८,८२१ विशेष ड्रॉइंग राइट्स (SDR) द्यावे लागतील. हे सुमारे १.४ कोटी रुपयांच्या बरोबरीचे आहे. कोणाचीही चूक असो, एअरलाइनला हे पैसे द्यावे लागतील.
-जर एअरलाइन निष्काळजी असल्याचे सिद्ध झाले, तर या मर्यादेपेक्षा जास्त भरपाई देखील द्यावी लागू शकते.
- आंतरराष्ट्रीय उड्डाणांसाठी ही भरपाई करारानुसार अनिवार्य होते. परंतु भारतीय देशांतर्गत विमान कंपन्या अनेकदा डीजीसीए मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार समान मानकांचे पालन करतात.
प्रवास विमा कशी मदत करतो?
प्रवास विमा अतिरिक्त आर्थिक सुरक्षा प्रदान करू शकतो. तो खालील परिस्थितीत उपलब्ध आहे:
- अपघाती मृत्यू आणि अपंगत्व
- वैद्यकीय स्थलांतर
- आपत्कालीन रुग्णालयात दाखल
- विमान विलंब/रद्द
- सामान हरवणे
प्रवास विमा पॉलिसींमध्ये किती कव्हर उपलब्ध आहे?
- अपघाती मृत्यू कव्हर २५ लाख रुपयांपासून ते १ कोटी रुपयांपर्यंत आहे.
- कायमस्वरूपी अपंगत्वासाठी ५-१० लाख रुपये उपलब्ध आहेत.
- रुग्णालयात दाखल होणे किंवा प्रवास गैरसोयीसाठी निश्चित दैनिक पेमेंट उपलब्ध आहे.
तथापि, तज्ञांच्या मते, हा लाभ फक्त अशा पॉलिसीधारकांना उपलब्ध आहे जे विमानात चढण्यापूर्वी प्रवास विमा योजना निवडतात आणि खरेदी करतात. बरेच भारतीय प्रवासी अजूनही या पर्यायाकडे दुर्लक्ष करतात.
जर एखाद्या प्रवाशाने प्रवास विमा खरेदी केला नसेल तर काय?
जर तुम्ही स्वतंत्रपणे प्रवास विमा खरेदी केला नसेल, तरीही तुम्ही यासाठी पात्र असू शकता:
-विमान भरपाई (जे अनिवार्य आहे)
-सरकारी एक्स-ग्रेशिया (क्वचित प्रसंगी उपलब्ध)
-नियोक्ता विमा (व्यवसायिक प्रवाशांसाठी)
-क्रेडिट कार्ड लिंक्ड ट्रॅव्हल विमा (जर तुम्ही काही प्रीमियम क्रेडिट कार्डद्वारे तिकीट बुक केले असेल तर)
-काही प्रवासी टूर ऑपरेटर किंवा नियोक्ता प्रायोजित प्रवास पॉलिसींद्वारे ऑफर केलेल्या गट विमा योजनांमध्ये समाविष्ट असतात.