जेम्स वेब टेलिस्कोपने उलगडले ब्रह्मांडाचे रहस्य

25 Sep 2025 11:35:09
वॉशिंग्टन,
James Webb Telescope reveals secrets जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपने एक धक्कादायक शोध लावला आहे, ज्यामुळे खगोलशास्त्रज्ञांच्या पूर्वकल्पनांवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. या संशोधनानुसार, महास्फोटानंतर फक्त १ अब्ज वर्षांनीच सुरुवातीच्या विश्वात प्रचंड कृष्णविवर अस्तित्वात होता, जे शास्त्रज्ञांच्या मते शक्य नव्हते. नासाच्या चंद्र एक्स-रे वेधशाळेने RACS J0320-35 नावाचा एक प्रचंड कृष्णविवर पाहिला आहे, जो क्वासारच्या स्वरूपात आकाशगंगेच्या मध्यभागी स्थित आहे. या क्वासारने अशा वेळी प्रकाश टाकला जेव्हा विश्व फक्त ९५० दशलक्ष वर्षांचे होते. क्वासार तेजस्वीपणे चमकतात कारण ते त्यांच्या भोवतालचा वायू आणि धूळ ओढतात, ज्यामुळे ती गरम होऊन क्ष-किरण निर्माण करतात. RACS J0320-35 ने इतर समान कृष्णविवरांपेक्षा प्रचंड क्ष-किरण उत्सर्जित केले आहे.
 
 
James Webb Telescope reveals secrets
 
या कृष्णविवरच्या आकार आणि तेजस्वीतेमागील कारण म्हणजे सुपर-एडिंग्टन प्रवेग. सामान्यपणे, एखाद्या खगोलीय पिंडाची वाढ एडिंग्टन मर्यादेपुरतीच होते, त्याहून अधिक संवर्धन अस्थिर ठरते. परंतु सुपर-एडिंग्टन प्रवेगामुळे, कृष्णविवर त्याच्या मर्यादेपेक्षा 2.4 पट वेगाने पदार्थ संवर्धन करू शकतो. James Webb Telescope reveals secrets हे घडते कारण त्याच्यावर पडणारा पदार्थ टॉरसमध्ये राहतो आणि किरणोत्सर्ग बाहेर पडण्यापासून रोखला जातो. शास्त्रज्ञांचे मत आहे की RACS J0320-35 ची वाढलेली चमक जेट्समुळे नव्हे, तर सुपर-एडिंग्टन अभिवृद्धीमुळे आहे. हा शोध सुरुवातीच्या विश्वात प्रचंड कृष्णविवर कसे तयार झाले याचे रहस्य उलगडण्यास महत्त्वपूर्ण ठरतो.
Powered By Sangraha 9.0